150 câu hỏi và đáp về ASEAN - Hiến chương ASEAN và Cộng đồng ASEAN

Tên sách:150 câu hỏi và đáp về ASEAN - Hiến chương ASEAN
                và Cộng đồng ASEAN

Tác giả: Nguyễn Hùng Sơn, Luận Thùy Dương,
             Khổng Thị Bình, Hà Anh Tuấn

GPXB: 329/2010/CXB/3-48-ThG ngày 07/04/2010

Năm xuất bản: 2010

Nhà xuất bản: NXB Thế Giới

Khổ sách: 12 x 20 cm

Số trang: 351 trang

 

MỤC LỤC

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ASEAN

Câu 1. ASEAN là gì?

Câu 2. ASEAN được thành lập vì mục đích gì?

Câu 3. Quá trình phát triển của ASEAN thế nào? Các văn kiện chính của ASEAN là gì?

Câu 4. Các đặc điểm chính của ASEAN là gì? ASEAN giống và khác gì EU?

Câu 5. Các thành tựu và hạn chế chính của ASEAN từ khi thành lập là gì?

Câu 6. Mục tiêu ASEAN đang hướng tới là gì?

Câu 7. Hiệp hội, Tổ chức hay Cộng đồng, đâu là bản chất của ASEAN?

Câu 8. “Phương cách ASEAN” là gì?

Câu 9. ASEAN có các lĩnh vực hợp tác chính nào?

Câu 10. Xuất xứ - Ý nghĩa của Hiến chương ASEAN là gì? Tác động của Hiến chương đối với ASEAN thế nào?

Câu 11. ARF, ASEAN + 1, ASEAN + 3, EAS, ASEM, APEC, ACMEC, GMS…là gì? Ý nghĩa của các khuôn khổ hợp tác này đối với ASEAN?

Câu 12. TAC là gì? Tại sao nhiều nước xin gia nhập TAC?

Câu 13. Xin hãy mô tả ASEAN bằng một con số cụ thể

Câu 14. ASEAN có quan trọng với bạn không?

Câu 15. Muốn tìm hiểm thêm về ASEAN bạn phải làm gì?

 

HỎI – ĐÁP VỀ HIẾN CHƯƠNG ASEAN

Mục tiêu và nguyên tắc hoạt động của ASEAN

Câu 16. Hiến chương ASEAN ghi nhận các mục tiêu lớn nào của ASEAN?

Câu 17. ASEAN có bước tiến cơ bản gì từ tuyên bố Băng-cốc năm 1967 đến Hiến chương ASEAN?

Câu 18. “Thị trường và cơ sở sản xuất duy nhất” của ASEAN là gì? Có giống thị trường duy nhất của châu Âu không?

Câu 19. Vấn đề thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên có tầm quan trọng như thế nào?

Câu 20. ASEAN sẽ thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền trong ASEAN như thế nào?

Câu 21. ASEAN sẽ hướng tới người dân và phục vụ người dân như thế nào?

Câu 22. Tại sao ASEAN cầu giữ vai trò trung tâm và chủ đạo trong quan hệ với các đối tác? Làm thế nào để ASEAN giữ vững vai trò đó?

Câu 23. Làm thế nào để ASEAN thực hiện định hướng của mình về xây dựng một “Kiến trúc khu vực mở, minh bạch và bao hàm”?...

Câu 24. ASEAN vận hành trên cơ sở các nguyên tắc hoạt động nào?

Câu 25. Tại sao ASEAN tiếp tục coi chủ quyền các nước thành viên là một nguyên tắc cơ bản trong quá trình xây dựng cộng đồng?

Câu 26. Tại sao ASEAN nhấn mạnh nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước thành viên?

Câu 27. Tại sao ASEAN cần nguyên tắc “hướng ngoại, không khép kín, không phân biệt đối xử?”

Câu 28. Tại sao các nước ASEAN cần tôn trọng sự đa dạng và khác biệt của nhau?

Câu 29. Tại sao ASEAN quy định các nước thành viên có quyền lợi và nghĩa vụ giống nhau?

Câu 30. Tại sao ASEAN cần tôn trọng các luật lệ thương mại quốc tế song song với các luật lệ riêng của ASEAN?

Phương thức hoạt động của ASEAN

Câu 31. ASEAN hoạt động như thế nào?

Câu 32. Tiêu chí thành viên ASEAN là gì? Nếu một nước thành viên vi phạm Hiến chương, ASEAN sẽ xử lý như thế nào, có bị rút tư cách thành viên không?

Câu 33. Tư cách pháp nhân của ASEAN là gì?

Câu 34. Phương thức ra quyết định trong ASEAN như thế nào? Khi ý kiến các thành viên ASEAN khác nhau, ASEAN sẽ giải quyết khác biệt này ra sao và ra quyết định bằng cách nào?

Câu 35. Chủ tịch ASEAN có nghĩa vụ, vai trò gì? Nguyên tắc “một chủ tịch “ của ASEAN là gì?

Câu 36. Mức độ ràng buộc pháp lý của ASEAN và các quyết định của ASEAN đến đâu?

Câu 37. Các cơ chế điều phối sự tham gia các lĩnh vực thuộc các Bộ/ngành khác nhau trong ASEAN?

Câu 38. Ngoài chính phủ, còn các tổ chứ, cá nhân nào tham gia các hoạt động xây dựng Cộng đồng ASEAN? Phương thức tham gia như thế nào?

Câu 39. Có “nước lãnh đạo” trong ASEAN không? Hiến chương Quy định thế nào về vai trò lãnh đạo trong ASEAN?

Câu 40. Khi có tranh chấp xảy ra trong ASEAN thì cách thức giải quyết như thế nào? Có “trọng tài” trong ASEAN không?

Câu 41. Cách thức để ASEAN đảm bảo các thành viên nghiêm chỉnh chấp hành các quyết định, thỏa thuận chung? Trong trường hợp có nước thành viên vi phạm thì sao?

Câu 42. Tổ chức ASEAN có được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ như các cơ quan đại diện ngoại giao và tổ chức quốc tế khác không? Các quyền ưu đãi miễn trừ đối với các cơ quan thực thi nhiệm vụ của ASEAN được quy định như thế nào?

Câu 43.Ngân sách hoạt động của ASEAN là gì và lấy từ nguồn nào? ASEAN có nguồn thu nào khác nữa không?

Câu 44. Bạn có thể tham gia các hoạt động nào của ASEAN?

Câu 45. Tiêu chí và quy trình xét duyệt một dự án ASEAN như thế nào?

Về tổ chức, bộ máy của ASEAN

Câu 46. Xin cho biết tổ chức của ASEAN gồm những cơ quan nào?

Câu 47. ASEAN có bao nhiêu cơ chế hợp tác? Hàng năm ASEAN có bao nhiêu cuộc họp?

Câu 48. ASEAN có bao nhiêu Hội nghị Cấp cao hàng năm? Các Hội nghị Cấp cao này có gì giống nhau, khác nhau?

Câu 49. Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Hội đồng Điều phối ASEAN khác nhau thế nào?

Câu 50. Hội đồng Cộng đồng và Thành phần các Hội đồng Cộng đồng là gì?

Câu 51. Ban Thư ký ASEAN có chức năng, nhiệm vụ gì? Bạn có được đăng ký làm việc tại Ban Thư ký ASEAN không?

Câu 52. Ban Thư ký quốc gia ASEAN là gì? Có phải là chi nhánh của Ban Thư ký ASEAN tại mỗi nước thành viên không?

Câu 53. Tổng Thư ký ASEAN có vai trò như thế nào? Tổng Thư ký ASEAN và Chủ tịch ASEAN khác nhau thế nào?

Câu 54. Ủy ban Đại diện thường trực ASEAN có vai trò gì? Ủy ban Đại diện thường trực giống và khác gì Ban Thư ký ASEAN Quốc gia?

Câu 55. Ủy ban liên chính phủ ASEAN về nhân quyền là gì? Có nằm trong tổ chức, bộ máy ASEAN không? Chức năng của cơ quan này là gì?

Câu 56. Vai trò của Quỹ ASEAN trong việc xây dựng cộng đồng ASEAN là gì?

Câu 57. Ủy ban ASEAN ở nước ngoài có chức năng, nhiệm vụ gì?

Câu 58. Các quan chức cao cấp (SOM) và Tổng Vụ trưởng (DG) có vai trò như thế nào trong cơ cấu tổ chức của ASEAN?

Câu 59. Liên minh nghị viện ASEAN (AIPA) quan hệ thế nào với ASEAN?

Câu 60. Còn rất nhiều tổ chức khác mang tên ASEAN như Hiệp hội bóng đá ASEAN (AFF)…, chúng có vai trò thế nào trong ASEAN?

 

HỎI – ĐÁP VỀ CỘNG ĐỒNG ASEAN

Các vấn đề chung liên quan tới Cộng đồng ASEAN

Câu 61. Ý tưởng xây dựng Cộng đồng xuất phát từ đâu, khi nào?

Câu 62. Thế nào là cộng đồng? Xây dựng cộng đồng ASEAN và xây dựng Cộng đồng ASEAN (lưu ý chữ “c” và “C”) khác nhau thế nào?

Câu 63. Khẩu hiệu của ASEAN là “Một Tầm nhìn, một Bản sắc, một Cộng đồng”. Vậy tầm nhìn là gì? Bản sắc ASEAN sẽ thế nào? Cộng đồng ASEAN sẽ ra sao?

Câu 64. ASEAN có tiến tới xây dựng liên minh như EU không?

Câu 65. ASEAN đang làm gì để xây dựng Cộng đồng ASEAN? Những ai có trách nhiệm xây dựng Cộng đồng ASEAN?

Câu 66. Nên hiểu Cộng đồng ASEAN “thống nhất trong đa dạng” như thế nào? ASEAN đa dạng thế nào? Thế nào là “thống nhất trong đa dạng”?

Câu 67. ASEAN làm thế nào để tang cường thống nhất trong đa dạng?

Câu 68. Các trụ cột của Cộng đồng ASEAN có liên hệ gì với nhau?

Câu 69. Cộng đồng ASEAN sẽ có vai trò thế nào trong việc hướng tới xây dựng một cộng đồng Đông Á?

Câu 70. Các mục tiêu của Cộng đồng ASEAN có phù hợp với các mục tiêu toàn cầu khác như Tự do hóa thương mại toàn cầu, Mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc không?

Câu 71. ASEAN đang có các biện pháp nào để thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các thành viên? Những đối tác nào hỗ trợ ASEAN triển khai các sáng kiến này? Làm thế nào để tranh thủ nguồn lực và tham gia các sáng kiến đó?

Câu 72. Các đối tác của ASEAN hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng thế nào?

Câu 73. Các khó khan và thách thức chủ yếu trong quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN là gì?

Câu 74. Cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính thế giới 2008-2009 có tác động thế nào tới tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN?

Câu 75. Việc phát triển các tiểu vùng kinh tế ở khu vực có ảnh hưởng tới việc xây dựng Cộng đồng ASEAN hay không?

Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN

Câu 76. Thế nào là Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN?

Câu 77. Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN có mục tiêu gì? Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN gồm những nét lớn nào?

Câu 78. ASEAN hiểu khái niệm an ninh như thế nào? Các thách thức an ninh hiện nay là gì?

Câu 79. ASEAN có hướng tới việc thành lập một chính sách đối ngoại chung, hay chính sách quốc phòng chung không?

Câu 80. ASEAN có ý tưởng trở thành một liên minh quân sự không?

Câu 81. ASEAN đã có các thỏa thuận và hợp tác lớn nào về chính trị - an ninh?

Câu 82. ASEAN có các công cụ thể chế nào để thúc đẩy hợp tác chính trị - an ninh? Vai trò của các Bộ trưởng Ngoại giao là gì?

Câu 83. Vai trò của các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN trong việc xây dựng Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN là gì?

Câu 84. Diễn đàn khu vực ASEAN là gì? Vai trò của nó đối với an ninh khu vực?

Câu 85. Diễn đàn khu vực (ARF) đã có các hoạt động hợp tác nào nhằm thăng cường lòng tin và củng cố an ninh khu vực? Hướng phát triển của ARF sẽ như thế nào?

Câu 86. “Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông” năm 2002 có nội dung ra sao? “Các bên” là những bên nào?

Câu 87. Hiệp ước Đông Nam Á không có vũ khí Hạt nhân (SEANWFZ) đã có hiệu lực trên thực tế chưa?

Câu 88. ASEAN sẽ làm gì để cùng hợp tác ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống trong khu vực?

Câu 89. ASEAN có tính tới việc lập một lực lượng gìn giữ hòa bình chung trong tương lai không?

Câu 90. Vai trò, vị trí và phương hướng tham gia của Việt Nam trong quá trình xây dựng Cộng đồng Chính trị - An ninh?

Cộng đồng Kinh tế ASEAN

Câu 91. AEC là gì? Khi AEC được thành lập, các doanh nghiệp và người dân ASEAN được hưởng những lợi ích gì?

Câu 92. Cộng đồng Kinh tế ASEAN có phải là một trong những mục tiêu ASEAN đặt ra ngay từ khi thành lập Hiệp hội hay không? Vì sao thời hạn xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN được các nhà Lãnh đạo ASEAN nhất trí rút ngắn từ 2020 xuống 2015?

Câu 93. Mục tiêu và vai trò Cộng đồng Kinh tế ASEAN trong quá trình hội nhập khu vực?

Câu 94. Những văn kiện nền tảng cho quá trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN?

Câu 95. Những khó khăn và thách thức trong quá trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN?

Câu 96. Quá trình xây dựng và nội dung chính của Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN và Lộ trình Chiến lược xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN?

Câu 97. AEM, SEOM, CCA là gì và ý nghĩa của nó?

Câu 98. CEPT và AFTA: hai khái niệm ngày có phải là một không?

Câu 99. ATIGA, ACIA, AFAS là gì? Những nét chính trong cam kết về thương mại hàng hóa, dịch vụ và đầu tư của Việt nam trong ASEAN?

Câu 100. Tổng quan những lĩnh vực ưu tiên hội nhập của ASEAN?

Câu 101. Làm thế nào để đảm bảo những cam kết về thương mại ưu đãi trong ASEAN được thực hiện đầy đủ và nghiêm túc?

Câu 102. Quá trình mở rộng hợp tác kinh tế - thương mại giữa ASEAN và các đối tác ngoài khối có ảnh hưởng đến “vai trò trung tâm” của ASEAN hay không?

Câu 103. Các Khu vực thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương có tác động thế nào tới việc xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN?

Câu 104. Vai trò và vị thế của Việt Nam trong quá trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN? Phương hướng của Việt Nam trong xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào năm 2015

Câu 105. Các doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia quá trình hợp tác kinh tế - thương mại với ASEAN được không và bằng cách nào? Việc xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN có tác động gì tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam?

Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN

Câu 106. Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN là gì?

Câu 107. Mục tiêu của Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN? Các nội dung chính của Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Văn hóa – Xã hội là gì?

Câu 108. Các văn kiện nền tảng cho việc xây dựng Cộng đồng Văn hóa – Xã hội?

Câu 109. Xin nói rõ hơn về khái niệm bản sắc và giá trị trong ASEAN?

Câu 110. ASEAN đã và đang làm gì để các nước ASEAN tăng cường hiểu biết và tôn trọng văn hóa của nhau?

Câu 111. ASEAN có biện pháp gì để tang cường giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân về ASEAN?

Câu 112. Con người có phải là trung tâm của Cộng đồng Văn hóa – Xã hội không? ASEAN sẽ làm gì để phục vụ việc phát triển con người?

Câu 113. ASEAN có các biện pháp nào để xây dựng “ý thức cộng đồng”?

Câu 114. Cộng đồng Văn hóa – Xã hội có kế hoạch gì giúp xóa đói, giảm nghèo, thúc đẩy công ăn việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động?

Câu 115. ASEAN sẽ làm gì để tang cường công bằng xã hội và thúc đẩy quyền con người?

Câu 116. Vấn đề môi trường có được coi trọng trong việc xây dựng Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN không?

Câu 117. Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN sẽ tác động thế nào tới các vấn đề xã hội, thời sự của Việt Nam hiện nay như giáo dục, y tế, giao thông?

Câu 118. ASEAN cần huy động những nguồn lực nào để xây dựng Cộng đồng Văn hóa – Xã hội?

Câu 119. Các tổ chức phi nhà nước có vai trò gì trong việc xây dựng Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN?

Câu 120. ASEAN có những thuận lợi, khó khăn gì khi triển khai xây dựng Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN?

Quan hệ Đối ngoại của ASEAN

Câu 121. Tại sao ASEAN quy định định hướng “hướng ngoại”

Câu 122. ASEAN có các hình thức quan hệ đối ngoại nào?

Câu 123. Tại sao nói “ASEAN là trung tâm của một châu Á năng động”

Câu 124. ASEAN đã thiết lập các khuôn khổ quan hệ nào với các đối tác bên ngoài? Các nguyên tắc và cơ chế điều phối đối thoại của ASEAN là gì?

Câu 125. ASEAN đã thiết lập khuôn khổ đối tác chiến lược toàn diện, tang cường với các đối tác nào? Tại sao?

Câu 126. ASEAN có quan hệ thế nào với các tổ chức khu vực và quốc tế khác?

Câu 127. Cơ chế đối thoại ASEAN + 1 có vai trò thế nào trong quan hệ đối ngoại của ASEAN?

Câu 128. Đánh giá quan hệ ASEAN-Trung Quốc? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 129. Đánh giá quan hệ ASEAN-Mỹ? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 130. Đánh giá quan hệ ASEAN-Nhật? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 131. Đánh giá quan hệ ASEAN-EU? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 132. Đánh giá quan hệ ASEAN-Nga? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 133. Đánh giá quan hệ ASEAN-Ấn Độ? Xin cho biết một số nội dung hợp tác lớn trong khuôn khổ này?

Câu 134. Thế nào là Hợp tác Đông Á? ASEAN +3 khác Cấp cao Đông Á (EAS) thế nào? Triển vọng cộng đồng Đông Á thế nào?

Câu 135. ASEAN có vai trò thế nào trong các tiến trình hợp tác liên khu vực như ASEM, APEC, FEALAC?

VỀ VIỆC VIỆT NAM THAM GIA ASEAN

Câu 136. Quan điểm của Việt Nam trong việc gia nhập ASEAN là gì?

Câu 137. Lợi ích của việc Việt Nam gia nhập ASEAN?

Câu 138. Việt Nam đã bao giờ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN chưa? Nếu có thì khi nào và vì sao là thời điểm đó?

Câu 139. Ý nghĩa của việc Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN và định hướng của Việt Nam trong nhiệm kỳ Chủ tịch đó là gì?

Câu 140. Hội nhập ASEAN có thể hỗ trợ Việt Nam tham gia hội nhập kinh tế thế giới không và hỗ trợ như thế nào?

Câu 141. Việt Nam đã có những đóng góp gì trong hợp tác chung của ASEAN từ trước tới nay?

Câu 142. Tại sao Việt Nam cần chủ động, tích cực và có trách nhiệm trong việc tham gia các hoạt động của ASEAN và trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN?

Câu 143. ASEAN có cơ quan nào đặt tại Việt Nam không? Ban thư ký ASEAN quốc gia của Việt Nam đặt ở đâu?

Câu 144. Cơ chế chỉ đạo, điều phối, phối hợp các Bộ/ngành của Việt Nam tham gia hợp tác ASEAN như thế nào?

Câu 145. Có cơ quan nào hỗ trợ, giúp đỡ các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập ASEAN không?

Câu 146. Việt Nam có vai trò gì trong việc thúc đẩy quan hệ của ASEAN với các đối tác trên thế giới?

Câu 147. Việt Nam có phải là lãnh đạo của “Nhóm” các nước thành viên mới trong ASEAN không?

Câu 148. Những thuận lợi và khó khăn của Việt Nam trong quá trình tham gia hợp tác ASEAN thời gian qua là gì?

Câu 149. Những bài học và kinh nhiệm lớn nhất mà Việt Nam rút ra sau 15 năm hội nhập ASEAN là gì?

Câu 150. Việt Nam cần làm gì để hội nhập ASEAN và xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN?

Phụ lục A- Hiến chương ASEAN

Phụ lục B- Tuyên bố Hòa hợp ASEAN-II